Ban op zon op landbouwgrond is slecht voor boer, natuur en klimaat
Geplaatst op:
Terug naar het overzicht
De ‘zonnebrief’ die minister van Klimaat en Energie op 6 juli aan de Kamer uitstuurde, maakt het onmogelijk zonneparken op landbouwgrond te ontwikkelen. Het is onduidelijk wat deze ‘ban’ moet opleveren. Wij - zonne-energiesector, natuur-, bewoners- en milieuorganisaties - maakten een paar jaar geleden in de gedragscode zon op land juist afspraken over betrokkenheid van omwonenden, meer natuur en de belangen van de agrarische grondeigenaren. Wij roepen het kabinet op om de keuze voor wel of geen zonnepark op landbouwgrond een lokaal besluit te laten zijn.
De landelijke ban doet geen recht aan de boeren die hun bedrijf met een zonneveld duurzaam willen veranderen, aan de kansen om met zonneparken ook natuur te ontwikkelen, aan de initiatieven van lokale burgercoöperaties en aan de noodzaak om veel meer hernieuwbare elektriciteit te produceren om zo klimaatverandering te stoppen. Ook doet de ban geen recht aan het participatieve proces in de RES-regio’s en aan de afspraken uit het Klimaatakkoord over hoe zonnevelden samen met omwonenden ontwikkeld moeten worden.
Zon op land onmisbaar
De vraag naar duurzame elektriciteit neemt in rap tempo toe. Het kabinet besloot onlangs dat de elektriciteitsvoorziening in 2035 volledig CO2-vrij moet zijn. Zoals geschetst in het deze week gepresenteerde Nationaal Plan Energiesysteem verdubbelt de elektriciteitsvraag richting 2030 en groeit deze verder naar ongeveer 600 TWh. Het is ondenkbaar dat dat gaat lukken als het zon op land zo lastig gemaakt wordt. Naast de mogelijkheden van zon op woningen en andere grote daken en gevels, of op water zonder belangrijke natuurfuncties, is de inzet van landbouwgrond essentieel om de energietransitie te kunnen realiseren, zeker gezien het enorme percentage van ons land dat landbouwgrond is.
Besluit lokaal hierover
De zonsector, natuur-, bewoners- en milieuorganisaties die de gedragscode zon op land eerder tekenden, roepen het kabinet op om de keuze over wel of geen zonnepark op landbouwgrond, een lokaal besluit te laten zijn. Gemeenten kunnen de situatie ter plekke goed beoordelen, met landelijke steun voor zonne-energie, bescherming van bestaande natuurwaarden op landbouwgrond en kaders voor de natuurinclusieve ontwikkeling van duurzame energie en voor combinaties tussen zon en landbouw (agri-pv).
Wat betekent de Kamerbrief?
Het kabinet wil regels gaan stellen die het voor gemeenten bijna onmogelijk maakt om zonneparken op land te vergunnen. Er zijn uitzonderingen op het verbod, maar die zijn nog niet vastgesteld. Met deze onzekerheid wordt het voor bedrijven en energiecoöperaties onmogelijk om nog een zonnepark te ontwikkelen en daarmee een bijdrage te leveren aan de energietransitie.
De ban op zon op land zal een groot effect hebben op de energietransitie. De transitie zal met name bestaan uit de inzet van hernieuwbare elektriciteit waar nu aardgas, kolen en aardolie gebruikt wordt. Dat vraagt om een goede mix van windstroom met zonnestroom, voor een jaarrond dekkende elektriciteitslevering, want zon en wind vullen elkaar heel goed aan.
Zon op dak is snel gegroeid maar stuit steeds meer op grenzen (ongeschikte daken, complexe verzekeringsproblemen). Tegelijkertijd heeft het kabinet onlangs ook besloten dat de elektriciteitsvoorziening in 2035 volledig CO2-vrij moet zijn. Het is ondenkbaar dat de energietransitie gaat lukken als zon op land uitgesloten wordt.