Holland Solar en NWEA reageren positief op de systeemstudie (II3050) die de netbeheerders hebben gedaan naar vier verschillende scenario’s voor het realiseren van een klimaatneutraal energiesysteem in Nederland. De verwachte elektriciteitsvraag is in alle scenario’s fors toegenomen ten opzichte van de vorige II3050-editie, waardoor de benodigde elektriciteitsvraag beter aansluit op de klimaatdoelen dan de afgelopen jaren het geval was. Uit alle scenario’s blijkt dat zo snel mogelijk aan de slag gegaan moet worden met het versnellen van netuitbreidingen om deze realiseerbaar te houden.
Daarnaast zien we ook dat de verwachte opwek van zon en wind dit keer in lijn liggen met de klimaatdoelstellingen. Zon op zee ontbreekt wel nog in de scenario’s, terwijl de verwachting van de sector is dat 16 GW zon op zee en 4 GW zon op binnenwater gerealiseerd kan worden tot 2050. Verder komt de ambitie van het kabinet om 70 GW wind op zee te realiseren, slechts in één scenario terug.
Holland Solar en NWEA zien een haalbaar alternatief scenario voor zich, waarbij het vraagaandeel met name bestaat uit elektriciteit en het aanbod voornamelijk bestaat uit wind en zon, met flexmiddelen. Een dergelijk scenario sluit beter aan bij klimaatdoelstellingen zonder export van emissies. Het is haalbaar bij voldoende overdimensionering van zon en wind, waarbij de vraag naar flexibiliteit CO2-vrij kan worden ingevuld. Het is interessant om dit wel te verkennen, omdat dit scenario waarschijnlijk tot andere behoeften in infrastructuur leidt dan de huidige scenario’s.
Er zijn geen scenario’s waarbij de zogenaamde “scope 3 emissies”, de emissies die veroorzaakt zijn bij productie van geïmporteerde brandstoffen of elektriciteit, op nul staan. In alle huidige scenario’s blijft er ruimte over om emissies naar andere landen te verplaatsen. Holland Solar en NWEA vinden het essentieel dat er geen beleidsopties ontstaan op basis van de scenario’s waarbij verplaatsen van emissies naar het buitenland mogelijk gemaakt wordt. Er wordt daarom gepleit voor betrekken van alle emissies in de keten, ten minste tot en met scope 3 emissies.
In alle scenario’s is de noodzaak voor meer duurzame elektriciteit hoog. Dat betekent dat het uitbreiden van het elektriciteitsnet onmiskenbaar is in alle scenario’s. Het versnellen van het bouwproces van het elektriciteitsnet is daarom van grootbelang. Helaas zien wij dat in de huidige aanbevelingen niet terug. De duurzame energiesector maakt zich zorgen dat met dit tempo de benodigde netcapaciteit niet wordt gehaald waardoor de energietransitie in gevaar komt. Een plan van aanpak om het net te voorzien van benodigde netcapaciteit is noodzakelijk.
Holland Solar en NWEA gaan met betrokkenen in gesprek over het realiseren van de energietransitie. We kijken graag mee met intelligente oplossingen om netcapaciteit met zo weinig mogelijk beperkingen slim te gebruiken. Daarnaast is het essentieel om samen te kijken naar snel verhogen van netcapaciteit gezien de groeiende elektriciteitsvraag en aanbod.