In gesprek met Suzanne Kröger over zonne-energie: “Maak van de consument ook een producent”

Als je in de verkiezingsprogramma's van de politieke partijen kijkt, zie je dat in de meeste programma's zonne-energie terugkomt als belangrijk thema. Maar hoe kijken de partijen aan tegen verschillende onderwerpen die spelen binnen de sector? Holland Solar zet alle standpunten op een rij in de zonnewijzer en ging daarnaast in gesprek met Kamerleden om deze standpunten nog wat verder uit te diepen. Eén van die Kamerleden is Suzanne Kröger van GroenLinks PvdA.

In totaal is zij 6 jaar actief als Kamerlid voor GroenLinks. Waarvan de afgelopen paar jaar als woordvoerder klimaat. Een onderwerp dat haar nader aan het hart ligt.

Heb je eigenlijk zelf een zonnestroom of zonnewarmtesysteem geïnstalleerd op je woning?

Ik woon in een monumentaal pand. Hierdoor heb je te maken met allerlei andere regelgeving dan bij andere woningen. Ik heb daarom nog geen zonne-energie op mijn woning, maar ben wel met de vergunningsprocedure ervan bezig.

Hoe kijk jij terug op het klimaat- en energiedebat van de afgelopen jaren en de ontwikkelingen daarin?

GroenLinks heeft heel lang de rol op zich genomen om klimaat op de agenda te krijgen. Inmiddels is er gelukkig breed draagvlak voor klimaatbeleid. Waar eerst veel gediscussieerd werd over of we het probleem in Nederland aan moeten pakken, gaat het nu veel meer over hóe we het klimaatprobleem gaan aanpakken. Waarbij we bijvoorbeeld ook kijken naar de impact op natuur en verschillen in inkomens. We willen namelijk niet het ene probleem oplossen en tegelijkertijd een ander probleem creëren. Dat vraagt om een overheid die daarop stuurt, daar geld voor vrijmaakt en daar een visie op heeft.

Hoe zie jij de rol van zonnestroom en zonnewarmte in de transitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening?

Die is ongelofelijk belangrijk. Wij zeggen heel vaak: ‘zonnepanelen op alle daken’. Ik denk ook dat de transitie die we nu maken naar een nieuw energiesysteem ons de kans biedt om een decentraal energiesysteem op te bouwen. Lokale opwek vormt hier het hart van het energiesysteem voor huishoudens.

Naast duurzame elektriciteit voor huishoudens heb je ook een hoop nodig om de industrie te verduurzamen. Welke rol kan zonne-energie daarin spelen?

Ook op industrieterreinen is er veel ruimte die je zou kunnen benutten voor zonnepanelen. Niet alle zonne-energie wordt natuurlijk lokaal gebruikt. Je hebt ook dagen dat er heel veel meer wordt opgewekt dan je zelf kan verbruiken en dan lever je terug en dan kunnen natuurlijk ook andere afnemers daar gebruik van maken.

Je noemde eerder in het interview dat je het belangrijk vindt dat we de energietransitie gebruiken om de transitie te maken naar een decentraal energiesysteem. Welke rol speelt lokaal eigendom daarin?

We willen in ieder geval dat de helft van zonne-energieprojecten die ontwikkeld worden in lokaal eigendom is. Het vormgeven van een nieuw energiesysteem biedt de kans om het systeem zo vorm te geven dat je burgers meer eigenaar- en zeggenschap kan geven. Er zijn al afspraken gemaakt over lokaal eigendom, maar we zien in praktijk dat het toch nog niet overal lukt. Wij vinden daarom dat lokaal eigendom een verplicht karakter zou moeten krijgen.

Door de salderingsregeling is het voor consumenten interessant om de stroom die ze opwekken terug te leveren aan het elektriciteitsnet. Hierdoor zien we nu dat ook die netten overbelast raken. Waarom is GroenLinks PvdA toch tegen het afbouwen van de salderingsregeling?

We snappen dat de salderingsregeling omgevormd moet worden. Onze zorg is alleen dat als je nu afbouwt en je daarnaast nog niet een ander plan hebt er niet op alle daken zonnepanelen komen te liggen. We willen ook zorgen dat er zonnepanelen komen op sociale huurwoningen, woningcorporaties en daken van minder vermogende mensen. Door de salderingsregeling blijven zonnepanelen voor een grote groep mensen aantrekkelijk.

Hoe kunnen we huishoudens dan stimuleren om de zonnestroom die ze opwekken zo veel mogelijk zelf te gaan gebruiken?

Ik denk dat het heel belangrijk wordt dat we de Energiewet snel behandelen. Die maakt het mogelijk om van iemand zowel consument als producent te maken, omdat ze straks overtollige energie kunnen delen in de wijk. Je zorgt ervoor dat je met zijn alleen het lokale zwembad kan verwarmen, dat je energie op kunt slaan, dat je een lokaal deelauto-systeem hebt die ook als batterij kan functioneren. Dat is wat ons betreft heel belangrijk. Dat we lokaal delen en opslag gaan stimuleren. Daarmee kunnen ook de problemen rondom saldering aanpakken.

Welke stappen moeten we als zonne-energiesector nog nemen om ons voor te bereiden op de toekomst?

Ik denk hierbij aan twee dingen. Het eerste is de rol van energiecoöperaties. Energiecoöperaties hebben een steuntje in de rug nodig. Die draaien nu vooral op vrijwilligers. GroenLinks-PvdA heeft daarom een aantal voorstellen en amendementen bij de begroting ingediend om meer geld vrij te maken voor ondersteuning van energiecoöperaties. Het andere element, waar ik denk dat steeds vaker zorgen ook over zijn, is het milieuaspect van zonnepanelen. Hoe zorgen we dat de zonnepanelen aan hoge eisen voldoen en ook gerecycled kunnen worden? We hebben niet alleen een CO2 probleem, maar we lopen overal tegen grenzen aan. We moeten zuinig zijn met grondstoffen.

Hoop je na 22 november weer woordvoerder klimaat en energie te zijn of is het tijd voor een andere portefeuille?

Klimaat gaat mij aan het hart, dus ik ben heel blij dat ik dit afgelopen twee jaar heb mogen zijn en dat zou ik heel graag blijven doen. Al moet ik wel zeggen, er zijn ook nog een hele hoop andere portefeuilles waarmee je ook goed dingen voor het klimaat kan doen. Klimaat zit verweven in een heleboel portefeuilles.