Onderzoek: Wat is de businesscase voor zonnewarmte?
Geplaatst op:
Terug naar het overzicht
Kan zonnewarmte een rol spelen in de transitie naar duurzame warmtevoorziening in Nederland? Corry de Keizer en Luuk Beurskens van TNO hebben onderzoek gedaan naar de businesscase van zonnewarmte voor woningen en voor de integratie van zonnewarmte in een warmtenet. Ze presenteerden de resultaten afgelopen week tijdens een webinar dat bezocht werd door maar liefst 160 geïnteresseerden. Leden van Holland Solar hebben de mogelijkheid gehad om actief bij te dragen aan dit onderzoek door het leveren van informatie en deelname aan de klankbordgroep.
De businesscase van zonnewarmte voor woningen
Op welke manier kan zonnewarmte een bijdrage leveren aan duurzame verwarming van woningen? Uit het onderzoek is gebleken dat zonnewarmte een reductie van CO2-uitstoot kan realiseren zonder de kosten voor de gebruiker te verhogen. Dit geldt in vergelijking met zowel de aardgasketel als de hybride warmtepomp. In vergelijking met een all-electric warmtepomp zijn de kosten en de CO2-emissie vergelijkbaar. De PVT - warmtepomp combinatie heeft de laagste CO2-emissie.
Omdat de aardgasketel via de hybride ketel uitgefaseerd wordt is de komende 20 jaar de zonneboiler een robuuste keuze, die ook bij groen gas en de all-electric warmtepomp voordelen biedt.
De businesscase van zonnewarmte voor warmtenetten
Voor warmtenetten is een groot systeem voor zonnewarmte met een lage zonnefractie en dag/nacht opslag financieel aantrekkelijk (inclusief SDE++), waarbij een beperkt deel van de warmtevraag (tot 20%) wordt voorzien met zonnewarmte.
Een andere variant is een warmtenet met seizoensopslag en een hoge zonnefractie, die echter vanwege het innovatieve karakter van de opslag een hogere investering nodig heeft dan het warmtenet zonder seizoensopslag.
Spijtvrije optie
Zonnewarmte is een technisch en financieel interessante bron van hernieuwbare energie en optie voor CO2-emissiereductie, kostendaling verbetert de businesscase. Daarbij kan er synergie zijn in kosten en energieopbrengst bij het tegelijk plaatsen een zonnewarmte systeem en warmtepomp. Met name voor de voorgenomen ontwikkelingen op het gebied van de hybride warmtepomp liggen er kansen om door de juiste beleidskeuzes een stimulans aan zonnewarmte te geven. Zonnewarmte kan ook in warmtenetten gunstig zijn, waarbij het van belang is dat de kosten van seizoensopslag en de integratie daarvan in het systeem lager worden.
Zonnewarmte kan als spijtvrije optie toegevoegd worden aan een systeem met een HR combiketel of een hybride warmtepomp. Daarnaast kan zonnewarmte voor prijsstabiliteit zorgen. Bij een markt met onzekere toekomstige elektriciteits- en aardgasprijzen en systeemkosten biedt dit een toegevoegde waarde.
Beleid
Wat is er beleidsmatig nodig om zonnewarmte te stimuleren? In het rapport doet TNO de volgende suggesties:
- Stijgende prijzen zorgen ervoor dat investeringskosten voor zonnewarmte hoger worden, daardoor zouden de SDE++ basisbedragen voor inflatie gecorrigeerd moeten worden. De voorgenomen meer specifieke budgettoewijzing aan de verschillende warmtetechnieken (de hekjes) kan ook helpen om voor zonnewarmte succesvolle SDE++-aanvragen te doen.
- Om de business case van zonnewarmtesystemen verder te verbeteren zou een btw-vrijstelling op de investering in een zonnewarmtesysteem overwogen kunnen worden. Daarmee zou btw-omgang voor de zonneboiler gelijk getrokken worden met de regeling zoals die voor zon-pv nu voorligt bij de tweede kamer.
- Een hogere energiebelasting op aardgas kan ook de business case van zonnewarmte helpen, in het geval van de aardgasketel als referentie. Merk daarbij op dat aardgas een energiedrager is die uitgefaseerd gaat worden, waardoor het geschetste financiële voordeel een beperkte houdbaarheid heeft. Wat daarbij voor zonnewarmte pleit is dat het ook kan passen bij de nieuwe techniek, die geplaatst wordt als de aardgasketel vervangen wordt. Stimuleren van zonnewarmte bij de huidige gasketels kan dus een financieel voordeel geven op de korte termijn en op de langere termijn blijvend van toegevoegde waarde blijken.
- De BENG biedt onvoldoende stimulans om voor zonnewarmte of PVT te kiezen bij nieuwbouw. Bij renovatie (naar een energiepositieve gebouwde omgeving) zouden duidelijke concepten voor integratie van zonnewarmte bij de ‘standaard’ concepten voor het klimaatneutraal maken van individuele woningen, een blok woningen, straat of wijk toegevoegd moeten worden.
- Om projecten te realiseren moeten er voorbereidingskosten gemaakt worden, onder andere voor de vergunningen. Voor innovatieve projecten zoals bijvoorbeeld zonnewarmte met seizoensopslag kunnen gemeentes faciliterende maatregelen treffen, zoals bijvoorbeeld vrijstellingen geven van leges.