Het kabinet heeft tegelijkertijd met de Voorjaarsnota, ver strekkende nieuwe klimaatplannen gepresenteerd. Minister Jetten heeft aangegeven te gaan voor een rechtvaardig, uitvoerbaar en ambitieus klimaatbeleid met als uitgangspunt een leefbare planeet en welvarend land voor onze kinderen en kleinkinderen. Holland Solar deelt deze visie voor de toekomst. In dit artikel reageren we op een aantal zaken die voor Holland Solar eruit springen.
CO2-vrije elektriciteitsvoorziening in 2035
De Kabinetsinzet op een CO2-vrije elektriciteitsvoorziening in 2035 is ambitieus, maar haalbaar. Holland Solar vindt het belangrijk dat er specifieke aandacht is voor flexibiliteit aan de vraagzijde voor duurzame energie en de enorme extra vraag aan elektriciteit die er de komende jaren aan zit te komen. Holland Solar steunt de visie van de Minister dat het vergroten van het aanbod vanuit de zon en windsector van groot belang is. De inzet op CO2-vrij flexibel vermogen is broodnodig, maar vraagt wel om:
- Opslag is het sleutelwoord voor het CO2-vrij maken van het elektriciteitssysteem. Zon, wind en opslag in batterijen zijn de drie musketiers van de energietransitie die voor een betaalbare, betrouwbare en duurzame elektriciteitsvoorziening kunnen zorgen. We zijn dan ook zeer blij met de aangekondigde stimulering van grootschalige batterijen bij zonneparken. Een rigoureuze verplichting van batterijen bij zonneparken zien wij echter niet als een effectieve maatregel. Stroom kan beter direct verbruikt worden om het systeem zo kosteneffectief mogelijk in te richten. De uitwerking van een aangekondigde verplichting vereist dus nog veel aandacht.
- Een subsidieregeling voor CO2-vrij flexibel vermogen dient techniekneutraal te zijn. De huidige focus op bestaande fossiele centrales is te eenzijdig.
- De energie-infrastructuur in Nederland vereist rigoureuze investeringen. Ons elektriciteitsnet moet verzwaard worden. In totaal hebben we drie keer zoveel capaciteit nodig dan er op dit moment ligt. De overheid dient dit als uitgangspunt te hanteren en vanuit daar hardere afspraken met de netbeheerders te maken. Aandacht voor betere benutting van het elektriciteitsnet is belangrijk, maar ondergeschikt aan de gigantische verzwaringsopgave die er ligt.
Duurzame mobiliteit
De zonne-energiesector en mobiliteit zijn innig met elkaar verbonden, omdat zonnestroom de drijvende kracht voor het personenvervoer in 2050 zal zijn. De zonne-energiesector is daarom overtuigd dat de volgende beleidskeuzes van belang zijn:
- De barrières voor zonnecarports worden weggenomen: de hoge onrendabele top in de business case, trage vergunningverlening en regels ten aanzien van het delen van aansluitingen op het elektriciteitsnet (cable pooling).
- De HernieuwbareBrandstofEenheden-regeling wordt aangepast zodat deze toegankelijker wordt. Ook voor kleinere bedrijven met een klein elektrisch wagenpark dient de regeling te lonen.
- Het normeren van lease auto’s, en dat deze enkel nog elektrisch mogen zijn vanaf 2025 is een logische en simpele maatregel die voor een versnelling van de elektrificatie in mobiliteit zal zorgen.
Een klimaat neutrale en circulaire industrie
Holland Solar deelt de visie met het Kabinet dat de industrie in belangrijke mate bijdraagt aan het verdienvermogen van Nederland. Een duurzame industrie vereist echter wel enkele aanpassingen op huidig beleid:
- De Nederlandse overheid dient in samenwerking met de Europese Investeringsbank te onderzoeken of een PPA-garantiefonds de industrie kan helpen om sneller grote hoeveelheden groene elektriciteit aan te trekken.
- Kies voor een proactief industrieel klimaatbeleid waarin producenten van duurzame producten, zoals zonnepanelen en haar toebehoren in Nederland een warm welkom worden geheten en steun voor opschaling verkrijgen.
- Het uitbreiden van de maatwerkafspraken naar een grotere groep bedrijven is een prima idee, maar wekt de vraag op of generiek beleid voor de industrie om tot elektrificatie over te gaan niet zinniger is. Belangrijke aandacht dient er voor flexibiliteit bij afnemers te zijn (demand response).
Een duurzame gebouwde omgeving
In de gebouwde omgeving komen betaalbaarheid en de niet-monetaire winsten van klimaat en energiebeleid het beste bij elkaar. Dit vraagt wel om moeilijke keuzes. Alleen zo kan een rechtvaardig klimaatbeleid in de gebouwde omgeving tot stand komen.
- Het wetsvoorstel voor de afbouw van de salderingsregeling dient zo snel mogelijk door de Eerste Kamer ingestemd te worden.
- De ISDE voor zonneboilers dient ook als voorfinanciering gebruikt te kunnen worden, en niet alleen achteraf de consument te helpen met financiering.
- Het Warmtefonds dient als een poortwachter te functioneren; afhankelijk van inkomen de juiste financiering aan de gekwalificeerde installateur te koppelen op een manier waardoor marktpartijen ook hun diensten kunnen aanbieden. Het enkel verhogen van de inkomensgrens is niet de oplossing.
- De normen voor gebouwen ten aanzien van energielabels moet herzien worden. Bij nieuwbouw kan het niet zo zijn dat daken niet volledig benut worden voor het opwekken van zonne-energie terwijl de vraag naar elektriciteit binnen de woning enorm zal groeien.
Een duurzame landbouwsector
De landbouwsector staat voor grote uitdagingen in Nederland. De zonne-energiesector kan juist helpen om deze uitdaging in kansen om te zetten. Hiervoor is het wel van belang dat er vanuit de overheid aandacht is voor de volgende zaken:
- Zonneparken op land worden meegenomen als verdienmodel voor het financieren van het verhogen van de waterstand in veenweidegebieden. Zo realiseren we zo kosteneffectief mogelijk zo veel mogelijk CO2-reductie. Ditzelfde geldt voor vloeivelden en waterbergingsgebieden die hard nodig zijn om de landbouwsector door droge zomers heen te helpen.
- Agrariërs dienen volop gebruik te kunnen maken van agri-PV, waarbij zonne-energie opwekking en het telen van voedsel goed gecombineerd worden. Dat vereist een aanpassing van het huidig subsidiesysteem. Verder vraagt dit ook om duidelijkheid vanuit de fiscus dat dit geen negatieve impact heeft op bestaande afspraken tussen de Belastingdienst en de agrariër.
- Wanneer er sprake is van de eventuele uitkoop van een agrariër door de overheid dient de agrariër ook gecompenseerd te worden voor gederfde inkomsten uit al bestaande zonne-energiesystemen (bijvoorbeeld op bestaande staldaken).
Holland Solar kijkt ernaar uit om samen met het Kabinet deze plannen uit te werken en gezamenlijk aan de slag te gaan om onze gedeelde toekomstvisie te verwezenlijken: een leefbare planeet en een welvarend land voor onze kinderen en kleinkinderen.