In de Bontepolder bij Terneuzen worden niet alleen bijna 32.000 zonnepanelen gecombineerd met een voormalige vuilstort. In de batterij bij het zonnepark kan ook 5 megawatt zonnestroom worden opgeslagen, om het op een later moment alsnog te leveren aan het elektriciteitsnet.
Bontepolder is een van de zes locaties waar de gemeente Terneuzen duurzame energie opwekt met zonnepanelen. “De vuilstort wordt niet meer gebruikt, dus we zijn blij dat we de grond kunnen inzetten voor onze klimaatdoelen”, zegt Glenny Davidse, medewerker duurzaamheid en klimaatbeleid bij de gemeente. “Het zonnepark is ongeveer twaalf hectare groot.”
Bij de aanvraag van het zonnepark was de batterij nog toekomstmuziek. Davidse: “De technologie was nog niet zover. Toch besloten we als gemeente om de batterij alvast mogelijk te maken in het bestemmingsplan. Zo wilden we voorkomen dat de ontwikkelaar later alsnog de bestemming van de grond moest wijzigen, een tijdrovend traject. Het bleek een slimme zet. De technologische ontwikkelingen gingen veel sneller dan verwacht. En de batterij kon snel in gebruik worden genomen.”
Ook netbeheerder Stedin was betrokken bij de start van het zonnepark en maakte afspraken met ontwikkelaar Novar. “Stedin is verantwoordelijk voor een stabiel regionaal elektriciteitsnet”, vertelt propositiemanager Sander Dijkhoff. “Daarom hebben we behoefte aan zekerheid en voorspelbaarheid. Als er een innovatie aankomt, zoals zo’n grote batterij, is het van belang om de impact ervan op het regionale net goed in te schatten. Met onze datatools en rekenmodellen berekenen we dat zo uitgebreid mogelijk. Data over batterijen hadden we toen nog niet.”
Belangrijk voor Stedin is om piekbelasting – veel vraag naar energie-transport – van het net te voorkomen. Een batterij kan dan een positieve bijdrage leveren. Geproduceerde zonnestroom die niet meteen nodig is, wordt in de batterij opgeslagen. Op een later moment gaat de energie alsnog het regionale net op. Bijvoorbeeld als er minder aanbod is of als er lokaal energie nodig is. “Maar het kan ook gebeuren dat landelijk netbeheerder TenneT extra stroom nodig heeft op het landelijke elektriciteitsnet terwijl het al druk is op het lokale net. In dat geval kan de batterij de batterij de piekbelasting verergeren. Door afspraken te maken met de exploitant van de batterij ondervangen we dat ”, zegt Dijkhoff.
De batterij kan ook laden met energie van het net, legt projectmanager Gerke Schaap van Novar uit. “Voor ons is dat een interessante optie als het zonnepark onvoldoende zonnestroom opwekt. Het beste moment is als er veel energie wordt aangeboden op het net. In plaats van dat die energie verloren gaat, wordt die opgeslagen in onze batterij. Het is niet logisch om de batterij te laden als er door andere netgebruikers veel energie wordt afgenomen. De netbeheerder wilde hierover graag afspraken met ons maken.”
“Stedin wil batterijen de ruimte geven om te kunnen opladen en ontladen op het net, en ze hierin beperken als die ruimte er niet is”, legt Dijkhoff uit. “Maar we realiseren ons ook dat de exploitant van de batterij – net als wij – een bepaalde mate van zekerheid nodig heeft. Dus maakten we in goed overleg afspraken over de energieafname. In het capaciteitssturingscontract staat dat we de energieafname kunnen beperken met een jaarlijks maximum, als we extra drukte verwachten. De beperking kondigen we op tijd aan, uiterlijk een dag van tevoren.”
Stedin heeft de afspraken bij Bontepolder inmiddels gestandaardiseerd. “We hebben nu een vaste set afspraken. Zo weten nieuwe aanvragers waar ze aan toe zijn en kunnen we het regionale elektriciteitsnet zo efficiënt mogelijk benutten”, zegt Dijkhoff. De gemeente Terneuzen bouwt ondertussen voortvarend verder aan duurzame energie, stelt Davidse. “We hebben in onze regio nu zonne- en windenergie, ook worden de komende jaren meerdere waterstofinstallaties gerealiseerd. Als die er straks staan, voldoen we ook aan onze ambitie om onze industrie te verduurzamen.”
Benieuwd naar meer voorbeelden? Bij het project Sinnetwetterstof gaat de zonnestroom niet het net op, maar wordt het gebruikt om groene waterstof te produceren.